۲۹- بذر
در فرآیند خلاقیت، مرحلهی جمعآوری ایدهها مانند جمعآوری بذر است. بدون عجله و قضاوت زودهنگام، ایدهها را دریافت کنید، رشدشان را مشاهده کنید و بگذارید بهمرور خود را آشکار کنند. هر بذر میتواند سرآغاز اثری شگفتانگیز باشد.
"عمل خلاقانه:راهی برای بودن" کتابی از ریک روبین
2/12/20251 دقیقه خواندن
در نخستین مرحله از فرآیند خلاقیت، باید کاملاً آماده باشیم و هر چیزی را که برایمان جالب است، جمعآوری کنیم.
میتوان این مرحله را مرحله بذر نامید. در این مرحله، ما به دنبال نقاط شروع بالقوهای هستیم که با عشق و مراقبت
میتوانند به اثری زیبا و ارزشمندی تبدیل شوند.
در این مرحله، قرار نیست آنها را مقایسه کنیم تا بهترین بذر را انتخاب کنیم، بلکه تنها آنها را جمعآوری میکنیم.
یک بذر برای یک ترانه میتواند یک عبارت، یک ملودی، یک خط بیس، یا یک حس ریتمیک باشد.
یک بذر برای یک نوشته ممکن است یک جمله، طرح یک شخصیت، یک موقعیت، یک ایده محوری، یا یک نقطه عطف در
داستان باشد.
برای یک بنا، ممکن است یک شکل، یک انتخاب مصالح، یک کاربرد، یا ویژگیهای طبیعی یک مکان باشد.
و برای یک کسبوکار، میتواند یک مشکل رایج، یک نیاز اجتماعی، یک پیشرفت تکنولوژیکی، یا حتی یک علاقه
شخصی باشد.
جمعآوری بذرها معمولاً به تلاش زیادی نیاز ندارد. بیشتر شبیه دریافت یک پیام، یک توجه عمیق است.
مانند ماهیگیری، تنها کاری که میتوانیم انجام دهیم این است که به آب برویم، قلاب را آماده کنیم،طعمه را در آب
بیندازیم و با صبر منتظر بمانیم.
ما نمیتوانیم ماهیها را کنترل کنیم، تنها میتوانیم حضور قلاب ماهیگیریمان را تضمین کنیم.
یک هنرمند نیز قلابش را به سوی جهان پرتاب میکند. ما نمیتوانیم لحظه دریافت الهام را انتخاب کنیم، تنها
میتوانیم آماده دریافت آن باشیم. همانند مدیتیشن، آنچه نتیجه را ممکن میسازد، تعهد ما به فرآیند است.
بهترین روش برای جمعآوری بذرها، حضور آگاهانه و کنجکاوی بیحدوحصر است. نمیتوان این مرحله را با زور پیش
برد، اما شاید بتوان با اراده آن را تسهیل کرد.
وقتی که بذرها دریافت شدند،[مراقب باشید که زودهنگام آنها را قضاوت نکنید] قضاوت زودهنگام درباره ارزش یا
سرنوشت آنها میتواند مانع از شکوفایی طبیعیشان شود. در این مرحله، کار هنرمند این است که بذرها را جمعآوری
کند، آنها را بکارد، با توجه و دقت آبیاری کند و ببیند که آیا ریشه میگیرند یا نه.
داشتن دیدگاهی مشخص درباره آنچه یک بذر ممکن است به آن تبدیل شود، میتواند در مراحل بعدی راهنمای مفیدی
باشد. اما در این مرحله اولیه، ممکن است مسیرهای جالبتری را نادیده بگیرد.
ایدهای که در ابتدا کم جان به نظر میرسد، شاید در نهایت به اثری زیبا تبدیل شود. گاهی نیز هیجانانگیزترین بذر
ممکن است در نهایت ثمری ندهد. هنوز برای قضاوت زود است. تا زمانی که روند پیش برود و ایده رشد کند، نمیتوان
درباره ارزش واقعی آن قضاوت کرد. بذر مناسب، در طول زمان خودش را نشان خواهد داد.
تمرکز بیش از حد روی یک بذر یا کنار گذاشتن زودهنگام آن میتواند رشد طبیعیاش را مختل کند. تمایل به
تأثیرگذاری بیش از حد در مرحلهی اولیه ممکن است کل فرآیند را تضعیف کند.
مراقب باشید که میانبر نزنید یا ایدهها را بیش از حد زود از فهرست خود حذف نکنید. بذری که آبیاری نشود، هرگز
توانایی خود را برای میوه دادن آشکار نخواهد کرد. بذرهای زیادی جمع کنید و سپس در گذر زمان ببینید کدام یک
بیشتر با شما همخوانی دارند.
گاهی ما آنقدر به [ایده ها] نزدیک هستیم که نمیتوانیم پتانسیل واقعیشان را ببینیم. در مواقع دیگر، لحظه جادویی
که باعث شکل گیری یک بذر شده، از خود آن بذر مهمتر است.
بهطور کلی، بهتر است ایدهها را برای چند هفته یا چند ماه جمعآوری کنیم و سپس تصمیم بگیریم روی کدام تمرکز
کنیم، بهجای اینکه با عجله یا اجبار، سعی کنیم سریعاً ایدهای که همین حالا در دست داریم را به نتیجه برسانیم.
هرچه بذرهای بیشتری جمعآوری کرده باشید، قضاوت در این مورد آسانتر خواهد بود. اگر صد بذر جمع کرده باشید،
ممکن است متوجه شوید که بذر شماره پنجاهوچهار به شکلی خاص با شما ارتباط برقرار میکند، در حالی که هیچ یک
از بذرهای دیگر چنین احساسی ایجاد نمیکنند. اما اگر تنها همین یک بذر را داشته باشید و گزینه دیگری برای
مقایسه وجود نداشته باشد، تشخیص ارزش آن دشوارتر خواهد بود.
وقتی درباره اینکه کدام بذر به نتیجه نمیرسد یا با تصور ما از هویت هنریمان هماهنگ نیست، فرضیاتی میسازیم
که ممکن است جلوی رشد خود را بهعنوان خالق بگیریم. گاهی هدف یک بذر این است که ما را به مسیری کاملاً جدید
هدایت کند. در این مسیر، ممکن است شکل اولیه خود را کاملاً تغییر دهد و در نهایت به بهترین اثر ما تبدیل شود.
در این مرحله، مفید است که کار را امری فراتر از خودمان ببینیم. تا حسی از شگفتی و حیرت نسبت به آنچه شدنی
است را در خود پرورش دهیم و بپذیریم که این عملکرد* صرفاً حاصل تلاش فردی ما نیست.
اثر، در مسیر خلق، خود را آشکار میکند.
بذر

